Een warm en vredig gevoel. Ruimtelijk ook. Dat alles goed is zoals het is, afgezien nog van Hoe het is.
Daar doe ik het voor. Om dat te bereiken met een ontmoeting. Het liefst tijdens de ontmoeting al, maar zeker ook na afloop, in het herbeleven en in het delen.
Ik merk dat dat delen aan het veranderen is. Hoe ik dat doe. Met Whatever the Weather deed ik dat in de vorm van portretfoto’s waar ik zelf niet op sta, behalve op #144. Inmiddels heb ik een begin gemaakt met het maken van portretten die je niet kunt bekijken maar juist beluisteren. Het interview ‘Jezelf tegenkomen: met Coen Cuijpers naar Palermo’ was de eerste aanzet daartoe.
De stap van beeld naar geluid dus. En dan zelf het ‘plaatje’ instappen. Dat is best een hele stap. Merkte ik ook toen ik er op uit trok voor Interview #2, een ontmoeting met kunstenares Lenna van Ooijen. Met de bedoeling om met haar van gedachte te wisselen over hoe het was om 8 uur samen op het strand te wandelen om een wezenlijke ontmoeting te beleven. Lenna was in 2018 één van de eerste van uiteindelijk 145 mensen met wie ik dat deed.
Interview>gesprek>ontmoeting
Tijdens onze ontmoeting beleefde ik wat ik al eerder vaststelde. Dat de omschrijving ‘interview’ de lading niet dekt. Een interview veronderstelt dat een vraaggesprek het voornaamste is van wat er te beleven is. En dat er een interviewer is, en een geïnterviewde. En dus inherent geen gelijkwaardigheid.
Zelfs ‘gesprek’ is me te krap. Wat ik wil beleven is een treffen van mens tot mens, op ooghoogte en onaangepast. Net als de portretten dat zijn. En dus af en toe ongemakkelijk. Misschien om te beluisteren – vrijwel zeker voor mijzelf op het moment zelf. Een uur lang alle tijd van de wereld beleven, zonder vooropgestelde inhoud.
En die inhoud zelf is vervolgens niet het voornaamste doel. In essentie wil ik via het gesprek vooral de ruimte delen die ontstaan door dat gesprek te voeren op de manier waarop we dat doen.
En dan zijn we weer terug bij de Ontmoeting, waar het me al die tijd al om te doen is. Dat voelde tijdens de ontmoeting zelf nog bepaald niet zo. Ik beleefde er veel ongemak aan, waar ik graag bij stilsta om ervan te leren wat er van te leren is. En om vast te stellen dat ik er bij het terugluisteren, ondanks dat ongemak, goed van kan genieten. Van de ruimte die ontstaat.
De leercurve bewandelen
Wat ging er dan toch nog mis tijdens de ontmoeting?
– voor zover je het mis kunt noemen, want we gingen namelijk laten ontstaan wat er wilde ontstaan, en dat is ruimschoots gelukt.
(Mocht je de ontmoeting willen beluisteren voor je verder leest om er zelf met eigen oren naar te luisteren, klik dan op deze link)
Ik overtreed mijn eigen regels:
Ik onderneem deze ontmoeting met Lenna van Ooijen. Zij was in 2018 één van de eerste mensen met wie ik in het kader van Whatever the Weather acht uur over het strand wandelde. Dat is om twee redenen ‘problematisch’. 1) Daarmee onthul ik en public de identiteit van een deelnemer. 2) Daarmee deel ik alsnog iets van de inhoud van wat er tijdens een ontmoeting van Whatever the Weather is voorgevallen. Van allebei heb ik mezelf altijd beloofd dat niet te doen. En dat is ook best wel weer goed te praten, want het gebeurt allebei met toestemming van de directe betrokkene. Vooraf en expliciet. En ik kan deze ontmoeting zien als een nieuwe ontmoeting in het kader van een nieuw project, in plaats van een verlengde van een eerder project. Maar goed, dat blijft een beetje gymnastieken, en toch een soort veronachtzaming van mijn eigen zorgvuldigheid.
Volgende stap: ga ik niet meer doen.
Ik vertrek vanuit iemand anders benieuwdheid:
Hoe het dan toch zo gekomen is? Zonder daarvan iemand te willen beschuldigen… Het idee om iemand uit Whatever the Weather te interviewen was niet in eerste instantie mijn eigen idee. Het ontstond in het verlengde van een eerdere blogpost over hoeveel ingewikkelder het is om met de portretten van Whatever the Weather naar buiten te treden dan met de horizons van NEW HORIZONS. En dat iemand daarop reageerde dat zij verwachtte dat de portretten toegankelijker zouden worden als er iemand over zou vertellen die aan het project had deelgenomen. (En dat is ook zo, weet ik o.a. van de Whatever the Weather Herfsttour langs de 12 provinciehoofdsteden in 2018). En dat idee landde gemakkelijk in mijn wens om luisterportretten te maken. Maar ging in enthousiasme voorbij aan het uitgangspunt dat ik wil dat elke nieuwe ontmoeting vanuit mijn eigen benieuwdheid ontstaat – niet vanuit die van iemand anders. Niet dat ik zelf niet benieuwd was, maar op een andere manier dan iemand die het project van buiten heeft zien ontstaan.
Volgende stap: ga ik niet meer doen.
Ik bewandel twee sporen tegelijk:
Elke ontmoeting is een nieuwe ontmoeting. Om elkaar in mee te nemen, en wie er meeluistert. Maar hier beginnen we met een vorige ontmoeting waar niemand anders bij was. En waar van alles over uit te leggen valt, waar binnen de nieuwe ontmoeting maar beperkt ruimte voor is. Dus moet er overbrugd worden, ondertiteld, gevoice-overd. En daar is dit het format niet voor. En dan switch ik in het gesprek ergens van ‘jij en ik’ naar ‘we zijn hier omringd door kunst van Lenna, derde persoon’, en voel ik me als een trein die over een wissel rijdt die rechtdoorgaat en afbuigt. Not fine.
Volgende stap: ga ik niet meer doen.
Ik neem een veel grotere sprong dan ik denk:
En dan is er nog de grotere-sprong-dan-ik-vermoedde, die ook in de ontmoeting ter sprake komt. Van 8 uur -> naar 1 uur. Van de eindeloze ruimte waarin alles oplost -> naar een bank in een kamer met muren. Van samen oplopen en elkaar niet de hele tijd aan hoeven te kijken -> naar een setting van confrontatie. Van ‘What happens on the mountain, …’ -> naar de wetenschap dat in potentie iedereen meeluistert en er iets van kan vinden. En al heb ik altijd al het idee dat alles wat ik/men/je denkt/doet uitstraalt tot de verste uithoeken van het universum,… dat de hele ontmoeting vanuit de kleine kamer geschikt wordt voor de hele wereld, maakt toch ook verschil. Oja, en: van beeld -> naar geluid. Een medium dat ik nog van scratch aan het verkennen ben.
Om nog maar te zwijgen van wat het blijkbaar doet om ‘het plaatje in te stappen’. En waarvan het achteraf terugluisterend heel fijn is dat we dat gewoon hebben gedaan. ‘We’ ook nadrukkelijk, want wat ik zo fijn vind aan deze ontmoeting is dat we m samen dragen. En dat met het ongemak ook de ruimte groeit. En er uiteindelijk gebeurt wat de bedoeling is. Dat het niet om het gesprek gaat, maar om de ruimte die er door het gesprek ontstaat. Die te beleven, en beleefbaar te maken.
Volgende stap: ga ik mee door, maar met meer bewustzijn dat dát is wat ik aan het doen ben.
Voortstappen, zoals daar ooit dit moois over is geschreven geworden:
“What saves a man is to take a step. Then another step. It’s always the same step, but you have to take it.”
Antoine de Saint-Exupéry
Op dus naar de volgende stap. Ontmoeting #3, gepland op 20 mei, en van daaruit ook weer voort. Als je meer over wilt lezen over hoe me dat afgaat, schrijf je dan graag in voor mijn nieuwsbrief Mee op Avontuur.
En welkom natuurlijk als je na het lezen van dit hele verhaal onze ontmoeting wilt komen meemaken. Ik wens je een goede reis met ons:
Ready2Amaze! 