Stilte
kennen de meeste mensen
nog het meest
van horen-zeggen
–
Egmond, 21 augustus 2016
Een Grote Gezellige Zwijg-picknick, in het Fins ook wel “Jättimäinen hiljainen piknikki”. Dat is dus een gelegenheid om in goed gezelschap samen te eten, zonder de afleiding van het de hele tijd met elkaar moeten praten. Bij voorkeur op een rustige plek, zoals afgelopen zondag als onderdeel van de Kunstroute Koningsduin in de duinen bij Egmond. Hier lees je wat de eerste GGZ-picknick allertijden zoal teweegbracht.
Executive summary: ik genoot er zelf met volle teugen van, al waren er van de meerdere honderden passanten maar 5 of 6 die even bij me aanschoven.
Waarom het dan toch een succes was? Alvast om de voorpret en het bedenken dat je dit überhaupt zou kunnen doen. Het ernaar toeleven, naar een dag zonder gelul, geblaat en poeha om je heen. Lekker onbestemd buiten zijn, in dit geval op slippers en met een regenbroek aan. En steeds beter te worden in ongehinderd genieten van het doen wat me te doen staat.
Het hele verhaal
De avond van te voren begon het al spannend te worden. De weersvoorspelling was abominabel. Plaatselijk veel regen in korte tijd, kans op onweer met hagel en zware windstoten. Aan de kust een krachtige westenwind. Iets in me hoopte dat het niet door zou gaan, maar tegelijk zag ik een mooie gelegenheid om mijn principe ‘whatever the weather’ expliciet in de praktijk te brengen.
En dus stond ik op de betreffende zondag om 7u naast mijn bed en om 10u op het station van Castricum. Met backpack en picknickmand, alsof dat bij onderhavige weersomstandigheden de normaalste zaak van de wereld was.
Terwijl ik in de trein zat en ik in mijn opschrijfboekje wat frustraties van de voorbije dagen verteerde, had het nog geregend dat het goot. Met bakken uit de hemel en alle andere bekende superlatieven. Maar op de huurfiets van het station naar het begin van de kunstroute, en uiteindelijk daarlangs naar mijn uitvalsbasis-for-the-day, beleefde ik slechts wat onschuldig vocht in de lucht. Regen mocht het niet heten. Sterker nog: de zon brak langzaam door op het moment dat ik in de verte het puntdak van mijn klaargezette tentje zag uitsteken.
Ik parkeerde mijn fiets, checkte de tankwagen met kraanwater die eventsponsor PWN op mijn verzoek had klaargezet en begon mezelf in alle rust te installeren. De krijtbordjes uitpakken en met welluidende teksten beschrijven. Die vanaf een paar dode bomen routeopwaarts een mooi plekje geven, en dan wachten op de eerste passanten.
Achterstevorenlopers
En die lieten aardig op zich wachten. Die van de kunstroute dan. Want eens in de zoveel tijd dook er een hardloper op uit de diverse paden die uiteenlopende richtingen bij mijn punttent samenkomen. Ook de eerste reguliere bezoekers bleken van de andere kant te komen dan verwacht. Niet handig, want vanaf die kant staat er gewoon ‘ineens’ een niet nader toegelichte tent. Met daartegenaan een fiets en erbinnen twee stoelen een een rugzak. En wat voorzieningen voor de dienstdoende kunstenaar: een thermoskan met heet water. Meerdere papieren bekertjes, suiker, melk, roerstaafjes. Theezakjes waren, waarschijnlijk per ongeluk, niet meegeleverd, waardoor de overige ingrediënten geen bijster bruikbare combinatie opleverden.
Aan die eerste mensen had ik dus toch direct van alles uit te leggen. Of ze hier koffie konden krijgen en waarom er geen theezakjes waren. Of de act doorging, wat de bedoeling was. Of hoe ze bij nummer 9 geraakten, want daar kwamen ze voor (Ik was nummer 10).
Het zal tegen twaalven zijn geweest dat ik me lost wist te maken van mijn tent. De theespulletjes wat wegverborgen, ter voorkoming van verdere verwarring of uitnodiging tot gesprek. Een van de stoelen nam ik mee naar de plek waar ik het eerste grote bord had geplaatst, de plek waar reguliere wandelaars voor het eerst welkom werden geheten op de brede strook ruimte die ik voor de picknick had voorbestemd. Mijn idee was om daar dan, wanneer nodig, de eerste en enige uitleg te geven, zodat mensen vervolgens konden overwegen zich al dan niet neer te vleien.
De zon scheen nog volop, af en toe onderbroken door een brutale stapelwolk. Ha, daar kwam Thomas, van de Eerste Bergense Boekhandel, een van de bedenkers ooit van de Kunstroute. Even lukte het om niks te zeggen en met wat vriendelijke knikjes van gedachten te wisselen, maar uiteindelijk kwamen we toch tot spreken. Dank voor zijn passage mijnerzijds, excuses voor zijn vlugge voorbijgaan van zijn kant. Hij had verderop in de middag nog bezoek te ontvangen, waardoor hij geen ruimte tot picknicken voorzag.
Langzaamaan kwamen er nog meer mensen vanaf tent 9 mijn kant op. Ik kon ze van verre zien aankomen. Realiseerde me ook dat het misschien niet handig was om vanaf een stoel mensen te wijzen op de mogelijkheid om tussen daar en 100m verderop een picknick aan te heffen. Nee. Voordoen. Zelf picknicken, en anderen uitnodigen Mee te doen. Zoals ik dat dan ook deed. Met mijn rug tegen mn backpack (met belletje, voor kenners) en die dan tegen de picknickmand, waarin een paraplu.
Lunchtime
Het kwam mooi uit dat ik rond diezelfde tijd een lunchpakketje bezorgd kreeg, zodat ik ook daadwerkelijk wat te picknicken had. Fine timing. En het werkte goed. De stroom bezoekers uit de voorbedachte richting begon langzaam aan te zwellen, en zomaar had ik ineens de eerste drie medepicknickers aan mijn zij. We genoten, keken elkaar af en toe aan en verder in de verte. Genietend van het geritsel van bladeren in de wind. De kleuren en geuren van de duinen, passerende bezoekers, wolkformaties, en de saxofoontonen die af en toe vanuit tent 9 over de duinen kwamen aanwaaien.
Het leek alsof ik de mensen die langswandelden begon te zien vertragen. Toen de eerste picknickers hun weg vervolgden, maakte ik van de gelegenheid gebruik om de opschriften van de bordjes wat te verfijnen. De drieklapper ‘Geen gelul’, ‘geen blabla’ en ‘geen poeha’ kwamen daarbij te vervallen. Er kwamen vrolijker opschriften voor in de plaats. Gratis uitzicht. Hier kunt u onbeperkt rondrijken. Hier kunt u lekker uitrusten. En dan ietsje verder rondom de ideale route. In plaats van recht op me af te stevenen, zouden mensen dat zigzaggend alvast wat vertragen, was mijn idee daarbij.
En dat gebeurde. Nu leek het ineens alsof de bordjes als kunstwerk herkend werden. De stroom mensen weefde nu ter hoogte van de bordjes uit elkaar. Veelal giechelend of glimlachend maakten diverse passanten er nu foto’s van. En van mij als ware ik ik zo’n goudgeschilderd standbeeld bij het Centre Pompidou.
Fijn om te zien dat het idee nu beter overkwam, zelfs al leverde dat geen spannende toename van het aantal medepicknickers op. Wel kwamen er meer knikjes die ik van mensen kregen, die in lading leken te variëren van ‘wat goed dat je dit doet’ tot een vriendelijke versie van ‘jij bent gek, en wij hebben haast’. Waarbij ik dan een vriendelijke versie terugdacht: ‘maar ik zit hier lekker wel, waar de warme regen zachtjes op mijn voeten valt, en jij hebt haast.’
Ik merk dat de laatste tijd steeds vaker. Dat ik mensen uitnodig tot iets waaraan ze uit zichzelf komen melden behoefte aan te hebben (meestal rust), en dat als ik het ze op een presenteerblaadje aanreik, dat ze dat óf niet herkennen óf ervoor bedanken want ze hebben het zo druk. En dat heb ik lang best moeilijk gevonden. Dat ik dacht: ‘hé, ja uh hallo, wat wil je nou’, en dat ik dan ging sleutelen aan hoe ik het aanbood. Met andere woorden, op andere momenten, in andere vormen. Alsof er iets niet klopte aan de uitnodiging, met de terugverdenking naar mezelf dat ik misschien zelf iets nodig had waarin anderen zouden kunnen voorzien door met me mee te doen.
Nu is dat soort twijfel de laatste tijd al veel minder geworden: tijdens deze picknick voelde amper nog iets daarvan relevant. Mijn uitnodiging was oprecht, duidelijk en sympathiek. Gebruike wie m gebruike wil. En zo gaandeweg de dag waren dat dus welgeteld 5 of 6 mensen. Wat heel weinig is, maar al was er niemand gestopt: ik heb elke minuut beleefd als een plezier en succes.
Zelfs toen het ging regenen en ik mijn eten allang achter de kiezen had. En mensen mijn backstage-tent als schuilruimte gebruikten, terwijl ik mij in de regenschaduw van mijn paraplu had verschanst.
Evengoed als toen daarna de zon weer door de wolken brak en iemand me wist te vertellen dat het al tien over vier was. Vijftig minuten nog maar tot het einde. En die zat ik vrolijk uit, zonder er nog iemand gezellig mee kwam zwijgen.
Daarna pakte ik mijn boeltje bij elkaar, bekeek nog de act van fanatieke techno-indiaan Piet Jan Blauw die op locatienummer 11 nog een toegift gaf en meldde me toen bij het afsluitende feestje. Praatte nog wat na met de collega-kunstenaars en genoot van heerlijke pizza die voor ons was gebakken.
Aftermath
Terug op de fiets genoot ik na van het de-hele-dag-buiten zijn geweest en het opvangen van zoveel frisse lucht en zonneschijn. Van hoe goed het gelukt was om de hele dag voor iedereen vriendelijk beschikbaar te zijn, zonder daar zelf iets voor te hebben hoeven inleveren. Me zorgen hoeven maken of me frustreren. Gewoon, genieten.
Met een kleine omweg via Alkmaar, om een muziekinstrument op te halen dat Sanne via Marktplaats had aangekocht, reisde ik terug huiswaarts. Benieuwd wanneer zich weer zo’n mooie gelegenheid zou voordoen om een tweede, verbeterde editie vorm te geven. En daar dan weer net zo onbevreesd en onbezwaard van te genieten.
Wil je weten wanneer dat gebeurt, overweeg dan graag je in te schrijven voor mijn nieuwsbrief Mee op Avontuur.
Ready2Amaze! 