Ik houd niet van werk-in-opdracht en uurtje-factuurtje. Ik word veel liever uitgenodigd, of dat ik mezelf ergens uitnodig – en dat ik in beide gevallen welkom ben. In mijn geheel.
Zo welkom was ik ook op het Brienenoordeiland, afgelopen (lang) weekend tijdens Art Rotterdam. Al zei ik ‘nee’ tegen de oorspronkelijke uitnodiging of ik een horizonobservatie wilde organiseren. In samenspraak navigeerden we gemakkelijk voorbij de vorm, en naar de essentie.
De mensen van Buitenplaats Brienenoord wilden tijdens Art Rotterdam een gelegenheid bieden aan bezoekers, om het eiland te ervaren. Er te verwijlen. Rust en ruimte te beleven, en de uniekheid van de plek. Zoals de horizonobservatie dat doet met de Noordzeehorizon. Maar dan voor het Brienenoordeiland, waarvan ik eerder nog niet wist dat het bestond.
Logisch dus, om het eiland snel eens te komen bezoeken om zelf te ervaren wat daar voor bijzonders te beleven is.
Nuwel.
Een superbrede rivier, die een onvoorstelbare hoeveelheid water door de stad voert, die daardoor verdeeld is, maar er ook zijn zijn bestaansrecht aan ontleent. De kracht van die stroom, de onontkoombaarheid ervan. En ook hoe de rivier een gigantische slinger maakt, en hoe het uitzicht vanaf het Brienenoordeiland een mash-up creëert van Noord en Zuid, maar je wel gelijk de hele Rotterdamse skyline cadeau doet. Een rivier waarvan de naam niet helemaal klopt (de Nieuwe Maas voert hoofdzakelijk water uit de Rijn af) en waarvan de water afhankelijk van de getijden niet alleen naar zee toestroomt, maar tijdens hoogwater twee keer per dag minstens even hard de andere kant op.
Hoe mooi om dan een vorm te bedenken om de aandacht op die waterstroom te concentreren. Omdat je er ondanks de grootsheid zo makkelijk aan voorbij kunt gaan (en letterlijk: overheen en onderdoor 🙂 Er gebeurt op en rond het water zoveel anders en zoveel groots dat snel meer indruk maakt.. Een beetje zoals make-up dat in mijn beleving makkelijk doet met de subtiele schoonheid van een mooi gezicht.
Eigenlijk vooral de volgorde van de aandacht omkeren. Niet eerst aandacht voor de massale en naarstige bedrijvigheid die de rivier als toevallig decor lijkt te hebben. Maar eerst en vooral voor het water en de rivier, als vertrekpunt van de waarneming.
Na wat zij- en omwegen, waar ik ook graag over vertel maar die ik hier en nu even oversla, werd dat: bootjes bouwen. Van materialen op het eiland, aangevuld met wat natuurkurk voor gegarandeerd drijfvermogen.
Degene die me had uitgenodigd, moest wel even schakelen, maar had wel al wel snel vertrouwen in het idee. Daarop volgde een zoektocht naar ‘de juiste woorden’ voor de aankondiging en uitnodiging, en een bijpassend beeld. Dat laatste is komen te bestaan uit de foto die ik tijdens mijn eerste bezoek maakte, verrijkt met bootjes die Elin op uitnodiging tekende, diapositief in het beeld geplakt, en hoppakee, we zien wel wat er van komt.
De titel die zich meldde: Kleine bootjes op de grote Maas.
Zo’n twee weken later is het 1 juli. De eerste dag, een donderdag. In de Van Nellefabriek is het vast heel druk, bij ons vooral rustig. Ik maak kennis met stagiairs Jeroen, Esther en Emily. Ontmoet na de eerste Maurice (Specht) ook de tweede ter plaatse (Maurice Meeuwisse). Zie hoe het vlot van Maud geworden is en zeg gedag aan Jonmar en Ronald van de Onkruidenier, die ik al niet meer gezien heb sinds ik aan NEW HORIZONS werkte.
Waar te beginnen?
Met een mooi plekje creëren voor alle spulletjes. Die ordenen met de aandacht van een kunstwerk. Gesprekjes aanknopen. De tijdruimte die er nu wel is en misschien straks niet meer – die vrij en zinvol bestemmen. Rustig aan zelf eens een bootje maken, zien wat dat doet. Ik herinner me dat ik helemaal niet van knutselen houd, maar daaraan voorbij was gegaan omdat het daar niet over gaat. Het is niet de handvaardigheidsles van de basisschool. Maar Vrijheid. Feest.
En hoe en waar zullen we het om 4 uur eens doen? De eerste tewaterlating?
Een plekje dat met enig klimmen bereikbaar is. Ik maak foto’s en vraag Sander om de bootjes in het water te zetten. Dat lukt op zich, maar gaat niet geweldig. Er is weinig zijdelingse stroming zo vlak bij de kant, terwijl de wind aanlandig is en de golfslag van passerende schepen onze bootjes terug werpt op de kant.
Dat moet morgen beter. De bootjes verder in de stroom. Met een hengel, gelanceerd met een opengewerkte regenpijp. Of zoiets. Nader uit te vogelen.
Ook dag #2 (foto’s onderstaand) begint met het rustig op orde brengen van de materialen. Er is nu wel wat volk op de been. Niet veel nog, maar we zijn niet meer alleen. En hoe feestelijk, Bas komt op verrassingsbezoek, en ook Renée met wie ik ooit een reis naar Berlijn organiseerde over avontuurlijk ondernemen (El Bonte Stoet) maar die ik al een hele tijd niet meer heb gezien.
Gaandeweg de dag verzamelen we wat bloemen en takjes, ik zaag wat stukjes af van een paar dode bomen. De bootjes worden er kleurrijker van. Was gisteren nog alles gericht op hoe goed ze zouden drijven, vandaag is een mooie dag om te kijken wat er nog meer mogelijk is.
De tewaterlating doe ik weer samen met Sander, nu ter hoogte van het strandje. Van een hengel of regenpijp is het niet gekomen. We gebruiken onszelf: klauteren het water in met de diverse bootjes die de dag heeft opgeleverd. Mooi excuus, die bootjes, om in een rivier in de stad te springen. Ze doen het nu goed, het wegvaren. Vooral het bootje dat Esther maakte. En leuk hoe het beeld dat dat oplevert al wat begint te lijken op de titelfoto. Het voelt wat clownesk, maar tegelijkertijd ook plezierig serieus. Dit is waar we het voor doen.
Dag #3, de eerste weekenddag. Duidelijk meer mensen op de been. Kinderen, bezoekers. Mooi om even serieuzer dan de eerdere dagen werk te maken van het verzamelen van materialen op het eiland. Ik trek er op uit met Lena en twee zagen. Eens kijken wat we los kunnen zagen dat bruikbaar is. We vinden wat veren die we aan de voorraad bouwmaterialen toevoegen. We krijgen bezoek van Rachelle met Vita en Raaf. Jeroen, die gisteren aan kwam fietsen toen we de bootjes net in de stroom hadden gezet, is er nu ruim op tijd om de tewaterlating mee te maken.
Gisteren voelde dat moment al een beetje ceremonieel – vandaag zo mogelijk nog meer. We zijn met meer mensen. Spannend en fijn, gezamenlijk, aandachtig. Benieuwd hoe we de tewaterlating ditmaal ten uitvoer zullen brengen. We doen het tegenover de speeltuin, met de Van Brienenoordbrug op de achtergrond.
Het gaat heel goed! De stroom pikt de bootjes mooi op. We besluiten met ze mee te zwemmen tot we weer terug zijn bij de Buitenplaats. Het lijkt wel vakantie. Want wanneer spring je als volwassene nog eens in een stromende rivier? Terwijl het altijd kan, en er niks voor nodig is. En hoeveel vrijheidsbeleving het brengt. Heerlijk 🙂
Mijn camera geef ik even te leen aan Sanne Vermaas, die er een paar mooie foto’s van maakt.
Dag vier en laatst. Zondag. Ik neem Elin mee, en verderop de dag komt ook Sanne nog op bezoek, samen met mijn moeder en Marinthe. Ook Lars en Boris zijn er. Veel kinderen, met ouders die van de gelegenheid gebruik maken om eens rustig een boekje te lezen op het terras. Of zelf ook een bootje komen bouwen.
Het slootje van Maurice Meeuwise wordt veelvuldig gebruikt om de bootjes te testen. Zelf bouw ik vandaag onbedoeld een soort modderschuit, en vind ik een grote fazantenveer die ik er bovenop parkeer.
De tewaterlating vervroegen we wat, omdat er om 16u grootse regen verwacht wordt. Het lukt niet helemaal om die voor te zijn, maar dat mag de pret niet drukken. De wandeling naar het strandje is uitgegroeid tot een soort processie, met Marinthe voorop. Vandaag is het Maurice Specht die de bootjes mee uit komt zetten.
Net als gisteren zwemmen we met de stroom mee naar de buitenplaats. De regen tovert allemaal pilaartjes uit het water, die er op ooghoogte heel spectaculaire uit zien. We besluiten met een hi-five, klauteren de kant weer op. Dan is het tijd om op te ruimen, waarbij de vele handen het werk licht maken.
Dat was genieten dus. Van het samen dingen maken, van het de hele dag Rotterdams accent om me heen horen. Ontspannen, onproblematisch, benieuwd zijn, nieuwe mensen leren kennen en een nieuwe plek. Fijn werken zo 🙂 Dank aan de mensen van de Buitenplaats voor alle gastvrijheid en dank wie het kwam meemaken. Graag tot een volgende gelegenheid.
Als je benieuwd bent hoe ik van hier voortreis, meld je dan graag aan voor mijn nieuwsbrief Mee op Avontuur. Daarin vertel ik ongeveer maandelijks wat ik organiseer.
En welkom elke maandag om mee te komen wandelen op het Haagse Zuiderstrand, om de week gegarandeerd goed te beginnen.
**
Ready2Amaze! 